Amur biały
Ciało silnie
wyciągnięte, podobne do ciała klenia. Pysk tępy, zagłębiony pomiędzy otworami
nosowymi. Otwór gębowy lekko dolny, pozbawiony wąsów. Partie brzuszne
zaokrąglone. Łuski duże, 42-45 wzdłuż linii bocznej, poniżej linii bocznej 5
rzędów łusek, w odróżnieniu od klenia, który ma ich tylko 3-4. Płetwa
grzbietowa z 10, a odbytowa z 11 promieniami. Pierwsze trzy promienie
pojedyncze, nie dzielone. Zęby gardłowe, dwurzędowe, na brzegach skośnie
ścięte, bocznie ścieśnione i piłkowato pofałdowane, (1)2.(4).2. Grzbiet
ciemnozielony do czarnozielonego. Boki jaśniejsze, zielonkawe. Łuski ciemno
obramowane (tworzą wzór siatki). Maksymalna długość 120 cm. Ciało silnie
wyciągnięte, podobne kształtem do ciała klenia. Pysk tępy, pomiędzy otworami
nosowymi lekko wgłębiony, otwór gębowy lekko dolny, pozbawiony wąsów. Oczy
małe. Partie brzuszne zaokrąglone. Łuski duże, 39-42 wzdłuż wyraźnej, biegnącej
wzdłuż całego ciała linii bocznej. Płetwa grzbietowa z 9, a odbytowa z 10
promieniami. Wszystkie promienie są miękkie i elastyczne. Zęby gardłowe
1-2-rzędowe, 4-5 lub 1.4-4.1; masywne, przystosowane do przecierania. Grzbiet
ciemny, prawie czarny, boki trochę jaśniejsze. Strona brzuszna brudnobiała, o
słabym srebrzystym połysku. Wszystkie płetwy ciemnoszare. Maksymalna długość 80
cm. Ciało krępe,
wygrzbiecone o prawie prostej linii brzucha. Pysk ryjkowato wydłużony. Otwór
gębowy dolny z grubymi, mięsistymi wargami. Na wardze górnej cztery wąsiki.
Łuski duże. 48-55 wzdłuż linii bocznej. Płetwa grzbietowa ma 11, a odbytowa 8
promieni. Zęby gardłowe trójrzędowe, 5.3.2-2.3.5. Grzbiet zielonobrazowy do
brązowoczarniawego. Boki jaśniejsze, żółtawe. Strona brzuszna biała, w okresie
tarła różowo połyskująca. Na grzbiecie i bokach duże, nieregularne,
czarniawobrązowe plamy. Długość 20 do 30 cm, maksymalnie 40 cm. Ciało
wyciągnięte, smukłe, słabo wygrzbiecone o prawie prostej linii brzucha. Pysk
ryjkowaty, wydłużony. Otwór gębowy dolny z grubymi, mięsistymi wargami, na
krawędzi wargi górnej znajdują się cztery wąsiki. Łuski średniej wielkości,
55-65 wzdłuż linii bocznej. Płetwa grzbietowa krótka z 11-12 promieniami. Pierwszy
jest najdłuższy i pogrubiony, na tylnej krawędzi piłkowany. W krótkiej płetwie
odbytowej znajduje się 8 promieni. Płetwa ogonowa rozwidlona. Zęby trójrzędowe,
2.3.5-5.3.2. Ubarwienie grzbietu zazwyczaj brązowe do zielonoszarego. Boki
jaśniejsze, złociście lśniące. Strona brzuszna biaława, często z czerwonawym
połyskiem. Wszystkie płetwy szarozielone; piersiowe, brzuszne, odbytowa oraz
dolny płat płetwy ogonowej czerwonawo podbarwione. U tego gatunku spotykana
jest odmiana o pomarańczowożółtym zabarwieniu ("złota brzana". Długość
30-50 cm, maksymalnie 100 cm. Ciało wydłużone,
niskie, wrzecionowate, pokryte łuską średniej wielkości, przy czym na łuskach
grzbietu wystepuja brodaweczki naskórkowe. Pysk i wargi są mięsiste. Na końcu
pyska z otworem gębowym dolnym znajdują się dwie pary wąsików. Płetwa
grzbietowa jest nieznacznie wcięta, a ostatni jej twardy promień nieco
zgrubiały, lecz nie tak mocno jak u brzany, i zaopatrzony w bardzo drobne
ząbki. Płetwa odbytowa samic sięga płetwy ogonowej. Brzana karpacka posiada
ubarwienie grzbietu brunatne, a boki złociste z brunatnymi plamkami, które
występują także na pokrywach skrzelowych, płetwie grzbietowej i płetwie
ogonowej. Płetwy brzuszne, odbytowa i dolny płat ogonowej są pomarańczowe.
Brzana karpacka osiąga 40 cm długości. Wyciągnięte, w
starszym wieku nieco wygrzbiecone, bocznie spłaszczone ciało o dużej głowie
(ponad 1/4 całkowitej długości). Szczęka górna sięga poniżej oka; 65-70 łusek
grzebykowych wzdłuż linii bocznej. Płetwa grzbietowa przedzielona głębokim
wcięciem na dwie części. Przednia (9-10 twardych promieni) jest niższa od
tylnej (1 twardy i 12-13 promieni miękkich). W płetwie odbytowej 3 twarde i
10-11 miękkich promieni. Płetwy brzuszne osadzone blisko siebie. Płetwa ogonowa
wklęsła. Grzbiet ciemny, oliwkowozielony. Boki jaśniejsze, srebrzyście lśniące,
z nieregularnie biegnącą ciemną wstęgą, nad którą (czasem również poniżej)
znajdują się pojedyncze ciemne plamy. Brzuch biały o czerwonawym, srebrzystym
połysku. Na głowie skośne, ciemne pręgi. Starsze ryby są jednolicie ubarwione:
od ciemnooliwkowych do szarozielonych. Długość 40-60 cm, maksymalnie 83 cm. Wrzecionowate, w
starszym wieku nieco wygrzbiecone, bocznie silnie ścieśnione ciało o dużej
głowie (ponad 14 całkowitej długości ryby). Szczęka górna sięga poniżej oka. Wzdłuż
linii bocznej 72-78 grzebykowych łusek. Płetwa grzbietowa podzielona wcięciem
na dwie części, z których przednia jest niższa od tylnej; ma 10 promieni
twardych i 13-15 miękkich. W płetwie odbytowej 3 twarde i 10-12 miękkich
promieni. Płetwy brzuszne odsunięte od siebie. Płetwa ogonowa słabo cięta.
Grzbiet oliwkowozielony. Boki jasne, zielonożółte, z ciemnymi, rozmytymi
plamami i krótkimi, poprzecznymi prążkami. Brzuch białawy. Głowa z ciemnymi
cętkami i skośnymi paskami. Starsze ryby jednolicie ubarwione, ciemne,
zielonoszare do czarniawych. Długość 30-40 cm, maksymalnie 50 cm. Krępe, bocznie
ścieśnione ciało o dużej głowie. W płetwie grzbietowej 10-11 promieni twardych
i 10-11 miękkich. Płetwa odbytowa z 3 promieniami twardymi i 8-9 miękkimi;
45-55 łusek wzdłuż ciała. Brak wyraźnych różnic dymorfizmu płciowego pomiędzy
samcem a samicą; samica jest zwykle wyższa i pełniejsza (nabrany, pękaty
brzuch). Dorosłe osobniki są jednolicie zielono ubarwione. Młode ryby są
zielonoszare, do jaskrawo zielonych, lśniące, w partii brzusznej miedzianego
lub mosiężnego koloru. Na górnej połowie ciała mają 8-10 ciemnych, poprzecznych
pręg. W części głowowej rzucają się w oczy niebieskie smugi i punkty. Kość
przedpokrywowa wieczka skrzelowego z falbanką i dużą, czarną plamą. Płetwy
szare, zielonkawo połyskujące. W młodości płetwy odbytowe i grzbietowe są
czerwonobrązowo cętkowane. U podstawy tylnej części płetwy odbytowej ciemna
plama. Oczy krwistoczerwone. Silnie
wyciągnięte, wąskie ciało z długimi, cienkimi szczękami. Ponieważ w okresie
młodzieńczego wzrostu szczeka dolna rośnie szybciej od szczęki górnej, u
młodych ryb jest ona bardzo daleko wysunięta ku przodowi. Na szczękach osadzone
są dość długie, ostre zęby. Linia boczna przesunięta nisko ku dołowi. Natomiast
daleko do tyłu przesunięta jest płetwa grzbietowa, w której znajduje się 17-20
miękkich promieni. Brak płetwek z tyłu płetw grzbietowej i odbytowej. Ta
ostatnia z 20-23 miękkimi promieniami. Płetwy piersiowe wysoko osadzone. W
płetwach brzusznych po 6 promieni. Pęcherz pławny nie jest połączony z
przewodem pokarmowym. Grzbiet ciemnoniebieski lub ciemnozielony, boki
srebrzyście lśniące, strona brzuszna biaława z żółtym połyskiem. Kości są
zielonego koloru (nadawanego przez barwnik wiwianit). Osiąga zwykle długość do
70 cm, maksymalnie 1 m (wagę 1 kg, wiek 3-4 lata). Smuklejszy od
sandacza. Pysk długi, spiczasty, o końcowym, szerokim otworze gębowym. Szczęki
z drobnymi, szczotkowatymi zębami - brak zębów chwytnych. Wieczko pokrywy
skrzelowej z małym kolcem. Tylna krawędź praeoperculum piłkowana. Rozstaw oczu
równy średnicy oka lub mniejszy od niej. Małe łuski grzebykowe, 70-73 wzdłuż
linii bocznej. Górna strona głowy, policzki i wieczka skrzelowe pokryte łuskami.
Dwie płetwy grzbietowe. Pierwsza jest bardzo wysoka i ma 10-14 twardych
promieni; druga z 1-2 promieniami twardymi i 20-22 miękkimi. W płetwie
odbytowej 2-3 promienie twarde i 9-10 miękkich. Ubarwienie grzbietu i boków
szarozielone do szaroołowianego. Strona brzuszna srebrzyście biała. Na bokach
młodych ryb 8-10 brązowych, poprzecznych pręg, które u ryb starszych zwykle
zanikają. Płetwa grzbietowa szara z czarnymi, najczęściej uszeregowanymi w
formie długich pasków plamkami. Płetwy parzyste i odbytowa szarożółte. Długość
ciała wynosi 25-30 cm, maksymalnie 35 cm. 11-15 gładkich
płytek grzbietowych bez ostrego stożka; 40-60 małych, nie stykających się ze
sobą bocznych płytek; 9-12 płytek brzusznych. Płetwa grzbietowa o 48-81
promieniach, płetwa odbytowa licząca 22-41 promieni. Kulowato zaokrąglony ryj
jest krótki i gruby. Duży, półksiężycowaty otwór gębowy obejmuje całą dolną
część ryja (w przeciwieństwie do ga tunków z rodzaju Acipenser, u których otwór
gębowy nie sięga brzegów ryja). Warga dolna pośrodku dzielona. Długie
spłaszczone wąsiki (z frędzelkami), odchylone ku tyłowi, sięgają otworu
gębowego. Od blisko spokrewnionej kaługi (Huso danricus), żyjącej w rzece Amur,
bieługa różni się pierwszą płytką rzędu grzbietowego, która jest najmniejsza,
listkowato postrzępionymi wąsikami oraz tym, że w płetwie grzbietowej może mieć
więcej niż 60 promieni. Płatki skrzelowe tworzą ku tyłowi wolne fałdy i są ze
sobą zrośnięte. Strona grzbietowa - od ciemnej do popielatoszarej z
niebieskawym połyskiem. Boki jasnoszare. Strona brzuszna, podobnie jak płytki
kostne, brudnobiała. Ryj jest żółtawy. Współcześnie bieługi osiągają
maksymalnie 600-700 cm, wcześniej bywały łowione, chociaż również rzadko,
ogromne egzemplarze o długości do 900 cm i ciężarze do 1500 kg. Rzekomo mogą
one osiągać wiek 100 lat. Ciało wyciągnięte
(55-58 kręgów). Szczęka dolna lekko wysunięta do przodu. Brak wąsa na
podbródku. Na głowie duże dołki czuciowe. Dwie przednie płetwy grzbietowe są
bardzo krótkie i daleko odsunięte od siebie. W pierwszej i drugiej płetwie
grzbietowej znajduje się po 12-14 promieni. W trzeciej płetwie grzbietowej jest
ich 23-28. Pierwsza płetwa odbytowa z 33-39 promieniami, natomiast druga ma ich
24-27. Grzbiet jest szaroniebieski, boki srebrzyste. głowa zaś mlecznobiała.
Długość 25-30 cm, maksymalnie 47 cm. Długie, wyciągnięte,
bocznie nieco spłaszczone ciało. Głowa spiczasta, oczy małe. Szeroki, końcowo
położony otwór gębowy. Nieco wysunięta szczęka dolna ma na końcu garbikowate
zgrubienie, chowające się we wgłębieniu szczęki górnej. Łuski małe, 64-76
wzdłuż linii bocznej. W płetwie grzbietowej 10-11 promieni, w odbytowej 15-18.
Krawędź płetwy odbytowej sierpowato wcięta. Zęby gardłowe dwurzędowe, 3.5-5.3.
Ubarwienie grzbietu oliwkowozielone z niebieskawym połyskiem. Boki jaśniejsze,
żółto lśniące. Strona brzuszna srebrzyście biała. Płetwy piersiowe, brzuszne
oraz odbytowa są czerwonawe. Długość 50-75 cm, maksymalnie 120 cm (ciężar 12
kg). Wyciągnięte,
bocznie ścieśnione ciało (jego wysokość mieści się cztery razy w długości), o
wydłużonym, w formie nosa, mięsistym pysku i dolnym podkowiastym otworze
gębowym. Dolna warga nie jest zrogowaciała. Wzdłuż linii bocznej 53-61 łusek. W
płetwie grzbietowej 11, w odbytowej 20-25 promieni. Zęby gardłowe jednorzędowe,
5-5. Grzbiet ciemny, szary do niebieskawego. Boki jaśniejsze, srebrzyste.
Brzuch biały. W okresie tarła samce przybierają "szatę godową". Ich
głowa i górna część ciała stają się czarne, aksamitnie lśniące. Strona brzuszna
jest koloru pomarańczowego do czerwonawego. Płetwy parzyste i odbytowa czarne.
Pysk czarny do niebieskoczamego. Długość 20-35 cm, maksymalnie 50 cm. Ciało
wyciągnięte, lecz wyraźnie wygrzbiecone (widoczna różnica w stosunku do gatunków
z rodzaju Spinachia i Pungitius), ścieśnione w płaszczyznach bocznych. Pysk
spiczasty, otwór gębowy mały, końcowy. Na grzbiecie wolno stojące ruchome kolce
w liczbie 2-5 (zazwyczaj trzy), które dzięki specjalnym zawiasom mogą bez
wysiłku ze strony ryby przez dłuższy czas być postawione. Są one skuteczną,
defensywną bronią ciernika. Płetwy brzuszne występują w postaci silnych kolców,
których nasady częściowo otaczają zrośnięte ze sobą kości pasa miednicy. Duże
płetwy piersiowe spełniają funkcję napędzania i sterowania ruchem ryby. Masywny
pas barkowy. Głowa i ciało pozbawione łusek. Jedynie wzdłuż rozwiniętej w pełni
linii bocznej rząd (29-35) dachówkowato zachodzących na siebie płytek kostnych,
przekształconych w tylnej części trzonu ogonowego w silnie wykształcony kil
(znane są formy z płytkami wzdłuż całej linii bocznej, f. trachurus, oraz z
płytkami tylko w części piersiowej - f. leiurus). Funkcje linii bocznej
ograniczone są przykrywającymi ją kostnymi płytkami. Grzbiet koloru
szaroniebieskiego do zielonooliwkowego. Boki mosiężne, brzuch białawy. Płetwy
bezbarwne, przezroczyste. W okresie tarła samce przybierają szatę godową;
grzbiet zielononiebieski, gadło i piersi czerwone, tęczówka oka lśniąca,
srebrzystoszara, płetwy grzbietowa i odbytowa ciemne. Długość od 5 do 8 cm;
morska, wędrowna forma maksymalnie do 11 cm. Osiąga wiek 4-5 lat. Wyciągnięte,
opływowe ciało o długiej, mocnej głowie. Średnica oka mniejsza od długości
pyska. U starszych osobników szczęka dolna nieco wysunięta ku przodowi. Wąsik
na podbródku bardzo mały lub zupełnie go brakuje. Linia boczna jest prawie
prosta. Płetwy grzbietowe osadzone blisko siebie. W pierwszej jest 13-14
miękkich promieni, w drugiej 20-22, a w trzeciej 20-24. Dwie płetwy odbytowe;
pierwsza z 25-28 promieniami miękkimi, druga z 19-25. Pierwsza płetwa odbytowa
rozpoczyna się pod początkiem nasady drugiej płetwy grzbietowej. Płetwa ogonowa
szeroka, z koliście wciętą tylną krawędzią. Grzbiet od zielono- do
czarnobrązowego. Boki mosiężnożółtawe. Strona brzuszna białosrebrzysta. Linia
boczna jasna, wyraźnie odcinająca się od ciemniejszego ubarwienia ciała.
Maksymalna długość 1,2 m (w wieku około 27 lat). Ciało
wyciągnięte, słabo spłaszczone, przysadziste o bardzo małym, ledwie sięgającym
oka otworze gębowym. Pysk gruby. Górna warga z delikatnymi szczotkowatymi
zębami. Owalna plama gardłowa. Oko bez powieki tłuszczowej. W pierwszej płetwie
grzbietowej 4 twarde promienie; rozpoczyna się ona ponad 12-13 łuską środkowej
linii ciała. Druga płetwa grzbietowa z 7-8 promieniami miękkimi i 1 twardym,
rozpoczyna się ponad 24-25 łuską środkowej linii. Płetwa odbytowa leży
naprzeciwko drugiej płetwy grzbietowej. Płetwa ogonowa karbowana. Płetwy
brzuszne osadzone przed pierwszą płetwą grzbietową. Ryba ta ma silnie umięśniony żołądek, w którym
może rozcierać swój pokarm oraz bardzo długie jelito (siedem razy od niej
dłuższe). Grzbiet szarobrązowy, metalicznie połyskujący. Na bokach 6-7 ciemnych
długich linii. Brzuch biały. Maksymalna długość 50 cm. Przysadziste,
wyciągnięte ciało, pokryte stosunkowo dużymi łuskami. Górna warga pogrubiona,
tak jakby była spuchnięta, 2-3 rzędy małych brodawek skórnych. Oczy bez powieki
tłuszczowej. Smuga gardłowa bardzo wąska. Pierwsza płetwa grzbietowa z 4, druga
płetwa grzbietowa z 8-9 promieniami. Zakończenie płetw piersiowych wypada na 13
łusce linii środkowej ciała. Pierwsza płetwa grzbietowa rozpoczyna się na
wysokości 14 lub 15 łuski. Natomiast druga płetwa grzbietowa nad 26 lub 27
łuską. W płetwie odbytowej 9-10 promieni. W linii bocznej 45 łusek. Formą
przystosowania do specyficznego sposobu odżywiania się tej ryby jest niezwykle
umięśniony, kulisty żołądek i bardzo długie jelito. Ubarwienie grzbietu ciemne,
zielonoszare z 7-8 wąskimi, ciemnymi, słabo zaznaczonymi długimi paskami.
Brzuch biały. Płetwy ciemne. Długość do 60 cm. Mały gatunek
cefala o wyciągniętym, dość przysadzistym ciele i bardzo grubej, gładkiej
górnej wardze. Oczy bez powieki tłuszczowej. Smugi w partiach gardłowych.
Pierwsza płetwa grzbietowa z 3, a druga z 8 promieniami. W płetwie odbytowej
jest ich 11. Koniec płetw piersiowych leży znacznie przed początkiem pierwszej
płetwy grzbietowej. Ich nasada znajduje się powyżej środka ciała. Boki
szarobrązowe z paskami. grzbiet nieco ciemniejszy. Brzuch jasny, srebrzysty. Ciało wydłużone,
przysadziste. Pysk większy niż u innych gatunków. Na szczęce górnej
szczotkowate zęby. Owalna plama gardłowa na przegrodzie międzyskrzelowcj. Na
oczach szczątkowa powieka tłuszczowa. Spiczaste końce płetw piersiowych sięgają
do 13 łuski najdłuższego rzędu łusek, biegnącego pośrodku, wzdłuż boków ciała.
Pierwsza płetwa grzbietowa rozpoczyna się na wysokości 14 łuski, a druga nad 26
łuską. Grzbiet ubarwiony brązowozielono. Na bokach 6-7 ciemnobrązowych, długich
linii. Brzuch srcbrnobiały. Z tyłu oka złocista plama, zachodząca na wieczko
skrzelowe. Maksymalna długość 50 cm. Wydłużone,
opływowe ciało o długiej, masywnej głowie. Średnica oka mniejsza od długości
pyska. Szczęka górna wysunięta do przodu. Duży, pojedynczy wąs na podbródku,
równy prawie średnicy oka. Linia boczna w środkowej partii ciała wygięta ku
górze, dalej od początku drugiej płetwy grzbietowej prawie prosta. Trzy blisko
siebie osadzone płetwy grzbietowe o zaokrąglonych krawędziach. Pierwsza z
14-15, druga z 18-22, a trzecia z 17-20 miękkimi promieniami. Dwie płetwy
odbytowe (również zaokrąglone krawędzie); w pierwszej 19-23, w drugiej 17-19
miękkich promieni. Druga płetwa odbytowa rozpoczyna się pod początkiem nasady
(lub nieco z tyłu) drugiej płetwy grzbietowej. Płetwa ogonowa prosto ścięta.
Ubarwienie zmienne, zależnie od miejsca przebywania ryb; zazwyczaj zielonkawe,
jasnoszare, brązowawe lub czerwonawe z plamistym wzorem. Strona brzuszna
brudnobiała. Linia boczna jasna, wyraźnie odcinająca się. Młode ryby o długości
5-10 cm mają na ciele wyraźny wzór szachownicy. Maksymalna długość 2 m (waga 95
kg - północno-zachodni Atlantyk). W Morzu Północnym, w wieku 6-10 lat osiąga
długość około 80 cm. Wrzecionowate, w
przekroju okrągłe ciało. Duża płetwa tłuszczowa pomiędzy płetwami grzbietową i
ogonową. Łuski bardzo drobne; 180-200 wzdłuż linii bocznej. Pomiędzy płetwą
tłuszczową a linią boczną 23-27 (łącznie z łuskami linii bocznej). Długa,
spłaszczona głowa z szeroko wyciętym otworem gębowym. Na pierwszym łuku
skrzelowym 16 wyrostków filtracyjnych. Na tylnej krawędzi płytki lemiesza 4-8
silnych, hakowatych zębów ustawionych w jednym rzędzie. Brak zębów na trzonie
lemiesza. Grzbiet brązowawe- lub zielonkawoszary. Boki jaśniejsze z miedzianym
połyskiem. Brzuch białawy. Na bokach liczne, nieregularnie rozmieszczone, małe,
ciemne plamy. Długość 60-120 cm, maksymalnie do 150 cm. Wyciągnięte, dość
wygrzbiecone, bocznie ścieśnione ciało o małej głowie i wąskim, skierowanym
nieco skośnie ku górze, otworze gębowym. Łuski, stosunkowo małe, 55-61 wzdłuż
linii bocznej. W płetwie grzbietowej 11-12 promieni. Płetwa odbytowa ma ich
12-14, a jej zewnętrzna krawędź jest wklęsła. Zęby gardłowe dwurzędowe,
3.5-5.3. Grzbiet szarozielony do szaroczarnego. Boki jaśniejsze o intensywnym
srebrzystym połysku. Brzuch białawy. Oczy żółte. Płetwy grzbietowa i odbytowa
niebieskawoszare; pozostałe płetwy czerwonawe. Długość 30-50 cm, maksymalnie 80
cm. Ciało dość
wygrzbiecone. Głowa o tępym pysku (równym średnicy oka lub krótszym). Duże,
szerokie czoło. Oczy duże, osadzone bardzo wysoko. Na spodzie gło-wy płytkie,
okrągłe dołki śluzowe. Wieczko skrzelowe z długim, silnym kolcem. Praeoperculum
z krótkimi kolcami. Łuski grzebykowe; 35-40 wzdłuż ciała. Linia boczna nie
sięga do płetwy ogonowej. Płetwy grzbietowe razem zrośnięte (tym różni się od
okonia i sandacza), z 12-16 twardymi i 11-15 miękkimi promieniami. W płetwie
odbytowej dwa promienie twarde i 5-6 miękkich. W płetwie piersiowej 13
promieni. Ubarwienie grzbietu i boków zielonooliwkowe do zielonoszarego, z
nieregularnie rozmieszczonymi ciemnymi plamami. Piersi czerwonawo połyskujące.
Strona brzuszna zielonkawobiała do jasnozielonkawej. Płetwy grzbietowa i ognowa
z rzędami ciemnych plamek. Długość 12-15 cm, maksymalnie 25 cm; maksymalny
ciężar 400 g. Ciało w
zależności od charakteru zamieszkiwanej wody mniej lub bardziej wydłużone, w
przekroju nieomal okrągłe. Głowa mała. Otwór gębowy wąski, o lekko dolnym
położeniu. Łuski duże, 47-53 wzdłuż linii bocznej. W płetwie grzbietowej 10-11
promieni, a w odbytowej 10-12. Krawędź płetwy odbytowej wklęsła. Dwurzędowe
zęby gardłowe, 2.5-5.2(3). Grzbiet ciemny, niebiesko lśniący. Boki żółtawe o
srebrzystym połysku, brzuch białawy. Płetwy piersiowe, brzuszne oraz odbytowa w
kolorze od żółtawego do pomarańczowego. Linia boczna jest często z obydwu stron
ciemno oblamowana. Długość 15-20 cm, maksymalnie do 30 cm. 11-14 kostnych
płytek, od 32 do 42 leżących w szeregu jedna przy drugiej płytek bocznych,
które są ponad dwa razy wyższe niż szersze. Występuje 8-11 płytek brzusznych.
Ryj od strony górnej skostniały, umiarkowanie wydłużony. Jego długość wynosi
zaledwie 1/3 długości głowy. Od przodu jest zaokrąglony, łagodnie ścięty. Dość
długie wąsiki są gładkie i okrągłe, umieszczone bliżej ryja aniżeli otworu
gębowego. Wyciągnięte do tyłu nie sięgają do jego krawędzi. W zależności od
miejsca przebywania, strona grzbietowa tego gatunku jesiotra może być żółtawa,
ochrowa, brązowawa, przechodząca w prawie czarną. Strona brzuszna, podobnie jak
duże płytki kostne, ma barwę od żółtawej do brudnobiałej. Długość ryby 100-150
cm, maksymalna około 200 cm. Duże osobniki są jednak obecnie bardzo rzadko
spotykane. Ciało
rekinowatego kształtu pokryte jest pięcioma biegnącymi wzdłuż rzędami kostnych
płytek. Płetwa grzbietowa przesunięta daleko ku tyłowi, górny płat płetwy
ogonowej wydłużony. Otwór gębowy bezzębny, ryjkowaty i wysuwany, ma dolne
położenie. Przed nim umieszczone są poprzecznie w rzędzie cztery wąsiki. W
zależności od gatunku pysk jest mniej lub więcej wydłużony w formie ryja. Cecha
ta właściwa jest wszystkim przedstawicielom podrodziny Acipenserinae. Gatunki
należące do rodzaju Acipenser mają następujące wspólne cechy: wycięcie pyska
nie sięga do bocznej krawędzi głowy, wąsiki na przekroju okrągłe.
Charakterystyczne dla jesiotra zachodniego jest występowanie na grzbiecie 9-14
płytek, pogrubionych pośrodku w formie garbu. Po jego bokach biegnie w rzędzie
24-36 ciasno przylegających do ciała płytek bocznych (są one prawie dwukrotnie
wyższe niż szersze). Na brzuchu jest ich 8-14. Długość ryja odpowiada 1/2
długości głowy. Wąsy pojedyncze, skierowane w kierunku pyska, nie sięgają jego
krawędzi. Ubarwienie grzbietu - od popielatoszarego do brązowszarego z
zielonkawym połyskiem. Strona brzuszna żółtawa lub biała, srebrzyście lśniąca.
Długość 100-200 cm, maksymalnie 550 cm. Ciężar ponad 22 kg. 10-13 kostnych
płytek grzbietowych, z ostrym, skierowanym ku tyłowi stożkiem (u starszych
egzemplarzy jest on stępiony); 21-50 małych płytek bocznych, które są tak
daleko od siebie odsunięte, że między nimi widoczna jest linia boczna; 8-10
płytek brzusznych. Mocne, wrzecionowate ciało jest znacznie wyższe niż u innych
gatunków rodzaju Acipenser. Ryj jest szeroki i krótki. Przed małym szczelinowym
otworem gębowym znajdują się krótkie, okrągłe, pozbawione frędzelków wąsiki.
Odchylone do tyłu nie sięgają do krawędzi pyska. Warga dolna najczęściej
pośrodku dzielona. Strona grzbietowa niebieskoszara, popielatoszara do
oliwkowoszarej, rozjaśniająca się na bokach. Brzuch białawy, do brudnożółtego.
Płytki kostne w kolorze kości słoniowej. Najczęściej osiąga długość 130-250 cm,
(przy ciężarze 20-30 kg), maksymalnie do 400 cm i 160 kg. Ciało silnie
wydłużone, zwężające się ku ogonowi; 10-20 płytek grzbietowych, 32-62 płytek
bocznych oraz 7-16 brzusznych. Płytki młodych ryb są ostre i spiczaste, u
osobników starszych są już starte i przytępione. Powierzchnia ciała pomiędzy
dużymi płytkami kostnymi pokryta jest skostniałymi małymi płytkami i drobnymi
zgrubieniami kostnymi. Płetwa grzbietowa z 30-56 promieniami; w płetwie
odbytowej jest ich 17-33. Warga dolna pośrodku wyraźnie podzielona. Wąsiki są
gładkie lub postrzępione. Skrzela wachlarzowate, na każdym po kilka wystających
wyrostków, które są charakterystyczne dla Acipenser baeri i odróżniają go od innych
gatunków z rodzaju Acipenser. Ubarwienie bardzo zmienne; od jasnoszarego do
ciemnobrązowego na grzbiecie i bokach oraz od białego do żółtawego na brzuchu.
Długość ryby może przekraczać 2 metry, ciężar może wynosić nawet 200-210 kg,
jednak zazwyczaj ważą one nie więcej niż 65 kg. Na wschodnim obszarze swego
występowania, od Leny do Kołymy, gatunek ten osiąga ciężar tylko 10-16 kg. Wysoko
wygrzbiecone, bocznie silnie ścieśnione ciało o tępym pysku i częściowo dolnym
otworze gębowym. Średnicza oka większa lub równa długości pyska. Wzdłuż linii
bocznej 44 do 50 łusek. W Ciało silnie
wygrzbiecone, krępe, bocznie ścieśnione. Brak wąsów. Łuski duże, 31-55 wzdłuż
linii bocznej. Płetwa grzbietowa wysoka z 17-25 promieniami. Jej górna krawędź
jest wypukła. Pierwszy promień miękki, giętki, na tylnej krawędzi lekko
piłkowany. W płetwie odbytowej 8-11 promieni. Płetwa ogonowa lekko wcięta. Zęby
gardłowe jednorzędowe, 4-4. Na pierwszym łuku skrzelowym 23-33 wyrostki
filtracyjne. Grzbiet brązowawy z zielonym połyskiem. Boki jaśniejsze,
żółtawobrązowe. Strona brzuszna od żółtawej do brudnobiałej. Na trzonie ogona
ciemna plama. Długość 20 do 35 cm. maksymalnie 50 cm. Ciało
umiarkowanie wyciągnięte, bocznie ścieśnione. Brak wąsów. Łuski duże, 28-32
wzdłuż linii bocznej. Płetwa grzbietowa wysoka, z 17-25 promieniami, jej
krawędź jest prosta lub lekko wypukła. W płetwie odbytowej 8-11 promieni,
płetwa ogonowa wcięta. Zęby gardłowe jednorzędowe. 4-4. Na pierwszym łuku
skrzelowym 35-48 wyrostków filtracyjnych. Grzbiet jasny, brązowawy. Boki i
brzuch żółtawe, srebrzyście lśniące. Otrzewna jamy ciała czarna. Długość 15-35
cm, maksymalnie 45 cm. Dzika, podstawowa
forma karpia (sazan) ma wyciągnięte, bocznie słabo ścieśnione ciało. Wysuwalny
otwór gębowy ma położenie końcowe. Na górnej wardze występują cztery wąsiki
(dwa dłuższe i dwa krótsze). Zęby gardłowe trójrzędowe. Łuski duże, 33-40
wzdłuż linii bocznej. U hodowlanych odmian ciało, w zależności od odmiany, bywa
mniej lub bardziej wyciągnięte i wygr/biecone. Wyróżnia się karpie: Ciało
wrzecionowate, w przekroju prawie okrągłe, głowa szeroka, masywna. Szeroki
otwór gębowy. Łuski duże i grube. 44-46 wzdłuż linii bocznej. W płetwie
grzbietowej 11-12 promieni, w odbytowej jest ich 10-12. Zewnętrzna krawędź tej
płetwy wypukła. Zęby gardłowe dwurzędowe, 2.5-5.2. Grzbiet brązowoszary z
zielonkawym połyskiem, boki srebrzyste, często złociście lśniące. Brzuch
białawy. Płetwy brzuszne i odbytowa czerwone. Łuski są ciemno obramowane
Długość 30-40 cm, maksymalnie do 60 cm. Ciało
wrzecionowate, w przekroju prawie okrągłe, o krótkim szerokim trzonie ogonowym.
Głowa długa, oczy duże. Pysk tępy, otwór gębowy dolny. Na górnej szczęce dwa
krótkie wąsiki, które odchylone do tyłu sięgają co najwyżej środka oka. Łuski
duże, 40-42 wzdłuż linii bocznej. W płetwie grzbietowej 9-10 promieni. W
płetwie odbytowej jest ich 8-9. Płetwa ogonowa (tak jak u wszystkich gatunków
kiełbi) rozwidlona. Zęby gardłowe dwurzędowe, (2)3.5-5.3(2). Grzbiet
brązowoczarniawy, brązowozielonkawy lub brązowoniebieskawy. Boki jaśniejsze z
długim szeregiem ciemnych, fioletowo do niebieskawo połyskujących plam. Brzuch
białawy, lśniący, na płetwach nieparzystych ciemne punkty. Długość 8-14 cm,
maksymalnie 20 cm. Krewny kiełbia
Kesslera, należący tak jak i on do podrodzaju Romanogobio, różniący się od
niego krótszym i wyższym trzonem ogona. Głowa długa z krótszym, tępym pyskiem,
otwór gębowy dolny. Oczy duże (średnica ich jest co najmniej tak duża jak
odstęp pomiędzy nimi). Odchylone do tylu wąsy sięgają do tylnej krawędzi oka.
Łuski duże, 39-43 wzdłuż linii bocznej, pomiędzy linią boczną a nasadą płetwy
brzusznej cztery rzędy łusek. Gardło zwykle bez łusek. W płetwie grzbietowej
10, w odbytowej zaś 8-9 promieni. Zęby gardłowe dwurzędowe, 3.5.-5.3. Grzbiet
ciemny, od zielonkawego do brązowego. Boki jaśniejsze z rzędem ciemnych,
okrągłych plam leżących bezpośrednio przed linią boczną. Strona brzuszna
biaława. Otwory linii bocznej są od dołu i od góry ciemno obramowane. Płetwy
grzbietowa i ogonowa bezbarwne, bez plam, co sprawia, że gatunek ten łatwo jest
odróżnić od kiełbia (Gobio gobio). Długość 8-10 cm, maksymalnie 13 cm. Głowa wydłużona,
bocznie silnie ścieśniona. Otwór gębowy wąski, dolny, z sześcioma krótkimi
wąsikami na szczęce górnej (cztery z przodu, dwa w kącikach warg). Przedni
otwór nosowy rurkowaty i krótki. Tuż pod okiem w fałdzie skórnym ukryty jest
ruchomy, podwójny kolec, charakterystyczna cecha wszystkich gatunków kóz. Całe
ciało pokryte małymi, cienkimi łuskami. Linia boczna wykształcona tylko w
przedniej części ciała. Płetwa grzbietowa z 10-12, a odbytowa z 7-9
promieniami. U samców drugi promień płetw piersiowych jest pogrubiony. Zęby
gardłowe jednorzędowe, 8(9,10)-(10,9)8. Grzbiet brudnożółty z ciemnymi,
brązowymi plamami, kreskami i marmurkowymi wzorami. Boki koloru piaskowego z
długim rzędem 10-20 ciemnobrązowych, jasno obramowanych plam, łączących się ze
sobą czarną, cienką, długą linią. Nad nimi podobny rząd plam mniejszych. Brzuch
białawy. Na górnej krawędzi nasady ogonowej czarna plama. Długość 8-10 cm. Silnie
wygrzbiecone, bocznie równie silnie ścieśnione ciało o tępym pysku i prawie
dolnie ustawionym otworze gębowym. Średnica oka mniejsza od długości pyska.
Łuski duże. 50-57 wzdłuż linii bocznej. Płetwa grzbietowa z 12, a odbytowa z
26-31 promieniami. Płetwy piersiowe sięgają do nasady płetw brzusznych. Zęby
gardłowe jednorzędowe, 5-5. Grzbiet w kolorze od ołowianego do czarniawego,
zazwyczaj zielonawo połyskujący. Boki jaśniejsze, metalicznie lśniące. Brzuch
białawy o perłowym połysku. U starszych osobników jest on zwykle złocisty.
Płetwy nieparzyste ciemnoszare; parzyste jasnoszare. Długość 30-50 cm,
maksymalnie 75 cm. Zwarte, mocno
zbudowane ciało o szerokim trzonie ogonowym. Oczy małe. Otwór gębowy mały, końcowy,
w kącikach otworu gębowego jeden wąsik. Łuski drobne (95-100 wzdłuż linii
bocznej), głęboko osadzone w grubej, śluzowatej skórze. W płetwie grzbietowej
12-13 promieni, odbytowa ma ich 9-11. Wszystkie płetwy zaokrąglone. U samców,
poczynając od drugiego roku życia, przy długości 12 cm płetwy brzuszne
wydłużają się, a ich drugi promień grubieje. Płetwa ogonowa lekko wklęsła. Zęby
gardłowe jednorzędowe, 4(5)-5. Grzbiet jest najczęściej ciemnozielony lub
ciemnobrązowy. Boki jaśniejsze mosiężnie połyskujące, strona brzuszna
żółtawobiała. Długość 20-30 cm, maksymalnie 60 cm (ciężar do 7,7 kg). Ciało
umiarkowanie wyciągnięte, bocznie ścieśnione, o małej głowie i spiczastym
pysku. Łuski małe, 74-96 wzdłuż linii bocznej. Płetwa tłuszczowa pomiędzy
wysoką płetwą grzbietową a płetwą ogonową. Mały otwór gębowy może sięgać do
przedniej krawędzi oka. Szczęka górna wysunięta do przodu. Obydwie szczęki mają
drobne zęby. Płetwa grzbietowa rozpoczyna się daleko przed nasadą płetw
brzusznych. U samca płetwy grzbietowa, odbytowa oraz brzuszna są większe niż u
samicy. Strona grzbietowa zielononiebieska lub niebieskawoszara, boki i brzuch
w kolorze od srebrzystobiałego do mosiężnego, w okresie tarła z purpurowym odblaskiem.
Na grzbiecie i bokach znajdują się nieregularnie rozmieszczone czarne plamy.
Szara płetwa grzbietowa ma 4-5 rzędów czerwonawych, okrągłych plam. Długość
25-35 cm, maksymalnie 60 cm. Ciało wydłużone o
smukłym trzonie ogonowym. Łuski drobne, 120-130 wzdłuż linii bocznej, 11-15
(najczęściej 12-14) pomiędzy płetwą tłuszczową a linią boczną. Stosunkowo mała
spiczasta głowa z szerokim wycięciem gębowym, sięgającym tylnej krawędzi oka.
Wszystkie wyrostki skrzelowe pierwszej pary łuków skrzelowych są pałeczkowate.
Płaszczyzna lemiesza bez zębów. Na jego trzonie występuje długi rząd zębów,
łatwo wypadających wraz ze starzeniem się ryby. Dolna szczęka dorosłych samców
zakończona jest chrzestnym, wykrzywionym do tyłu hakiem (kufa), wciskającym się
głęboko w jamę podniebienia. Młode ryby, o długości do 15 cm, mają na bokach
duże ciemne plamy i czerwone kropki. W morzu łososie mają na głowie i na
srebrzystych bokach ciała czarne, okrągłe plamy. W okresie tarła u samic
występują czerwone i czarne plamy, na czarnawym i brązowawym tle skóry. Boki są
szarosrebrzyste. Samce są czerwonawe i brązowawe marmurkowane, z czerwoną
częścią brzucha. Łosos atlantycki osiąga długość 50-120 cm, maksymalnie 150 cm.
Ciało silnie
wyciągnięte, z przodu walcowate, w części tylnej bocznie ścieśnione. Głowa
szeroka i płaska. Duży, lekko dolny otwór gębowy. Szczęki z drobnymi,
tarkowatymi zębami. Na podbródku jeden długi wąs. Przy otworach nosowych dwa
króciutkie wąsiki. Łuski małe, cienkie, okrągłe. Linia boczna niepełna.
Pierwsza płetwa grzbietowa z 9-16, druga z 67-85 promieniami - jest ona prawie
tak długa jak płetwa odbytowa (65-78 promieni). Płetwy brzuszne położone
gardłowo. Płetwa ogonowa zaokrąglona. Ubarwienie grzbietu brązowe,
oliwkowożółte lub zielonkawe z ciemnym, niewyraźnym marmurkowym wzorem. Boki
jaśniejsze, żółtawe. Brzuch białawy; ubarwienie ryb w zależności od podłoża
jest bardzo zmienne. Młode są znacznie ciemniejsze od ryb dorosłych. Miętus ma
przeciętnie 30-60 cm długości, maksymalnie 120 cm. Osiąga wówczas 25-30 kg i
wiek 15-20 lat. Ciało mniej lub
silniej wygrzbiecone, co jest zależne od warunków troficznych, panujących w
zamieszkiwanej przez ryby wodzie. Pysk tępy z szerokim, końcowym otworem
gębowym. Wieczko skrzelowe w tylnej części spiczasto wyciągnięte i zakończone
mocnym, ostrym kolcem. Małe łuski grzebykowe, 58-67 wzdłuż linii bocznej. Dwie
płetwy grzbietowe. Pierwsza z 13-17 twardymi promieniami, druga z 1-2 twardymi
1 13-16 miękkimi. W płetwie odbytowej 2 twarde i 8-10 miękkich promieni.
Grzbiet ciemnoszary do niebieskawego lub zielonooliwkowego. Boki jaśniejsze z
6-9 ciemnymi, poprzecznymi, pojedynczymi lub rozwidlającymi się prążkami.
Brzuch od białego do czerwonawego, o srebrzystym połysku. Przy tylnej krawędzi
pierwszej płetwy grzbietowej występuje czarna plama. Płetwy brzuszne i odbytowa
czerwonawe. Samce są intensywniej wybarwione niż samice. Długość 25-30 cm,
maksymalnie 51 cm. Ciało w
zależności od wieku ryby i rodzaju zamieszkiwanej wody mniej lub bardziej
wygrzbiecone, ścieśnione w płaszczyznach bocznych. Linia brzucha pomiędzy
płetwami brzusznymi a odbytową zaokrąglona. Początek płetwy grzbietowej na
linii nasady brzusznych (tylko czasami minimalnie przesunięty ku tyłowi). Otwór
gębowy wąski, ustawiony prawic poziomo. Oczy czerwonawe (znak rozpoznawczy
płoci, która jest bardzo podobna do wzdręgi), koliste duże łuski, 39-48
(najczęściej 42-45) wzdłuż linii bocznej. W płetwach piersiowych po 16
promieni, w grzbietowej i odbytowej po 12-14. Zęby gardłowe jednorzędowe
5/6/-5. Grzbiet ciemnozielony, do zielononiebieskiego, boki srebrzyste z
żółtawym połyskiem. W okresie tarła brzuch połyskuje czerwonawo. Płetwy
piersiowe, brzuszne i odbytowa są czerwonawe. Długość 25-30 cm, maksymalnie 50
cm. Ciało
wyciągnięte, w zależności od charakteru wody mniej lub bardziej wygrzbiecone i
bocznie spłaszczone, z szerokim trzonem ogonowym. Płetwa tłuszczowa pomiędzy
płetwą grzbietową i ogonową. Łuski drobne, 110-120 wzdłuż linii bocznej, 14-19
(najczęściej 16) pomiędzy płetwą tłuszczową a linią boczną (łącznie z leżącymi
na niej łuskami). Głowa o tępo zakończonym, szeroko wciętym pysku, sięgającym
tylnej krawędzi oka; 2-5 górnych i dolnych wyrostków filtracyjnych pierwszego
łuku skrzelowego jest guzkowatych, środkowe są pałeczkowate. Na płytce lemiesza
znajduje się 2-6 zębów, na trzonie 9-18 umieszczonych najczęściej w dwóch
rzędach. Tylny brzeg płetwy ogonowej jest u młodych ryb owalnie wcięty. U
dorosłych jest prawie prosty. Ubarwienie bardzo zmienne, zależnie od miejsca
przebywania. Najczęściej od zielonkawego do brązowawego. Na bokach, tak
powyżej, jak i poniżej linii bocznej, plamy ciemne oraz czerwone z białą
obwódką. Płetwa tłuszczowa jasna, czerwono cętkowana. Młode ryby mają 6-9
ciemnych poprzecznych plam. Długość 20-40, maksymalnie 50 cm. Wydłużone,
bocznie nieco spłaszczone ciało o szerokim trzonie ogonowym. Pomiędzy płetwą
grzbietową i ogonową występuje płetwa tłuszczowa. Łuski drobne, 135-150 wzdłuż
linii bocznej, 14-19 (najczęściej 16) między płetwą tłuszczową a linią boczną
(łącznie z łuską linii bocznej). Głowa o tępo zakończonym, szeroko wyciętym
pysku. Górne i dolne wyrostki filtracyjne pierwszego łuku skrzelowego
guzkowate, wyrostki środkowe pałeczkowate. Płytka lemiesza ma na tylnej
krawędzi najczęściej 4 zęby. Jego trzon jest silnie wygięty i zaopatrzony w
jeden lub dwa szeregi zębów. Głowa, ciało, płetwy (grzbietowa, tłuszczowa i
ogonowa) usiane wieloma czarnymi plamami i kropkami. Po bokach ciała biegnie
szeroka czerwonawa wstęga. Ryba osiąga długość 25-50 cm,
maksymalnie 70 cm (do 7 kg ciężaru). Wrzecionowate,
wydłużone ciało o smukłym trzonie ogonowym. Łuski bardzo małe, 160-225 wzdłuż
linii bocznej. Na płytce lemiesza 8 zębów, jego trzon, również u ryb młodych, bez
zębów. Bardzo głęboko wycięty otwór gębowy sięgający poza tylną krawędź oka.
Mniej niż 75 ślepych wyrostków odźwiernikowych (pylorycznych). Tylna krawędź
płetwy grzbietowej lekko wcięta. Ubarwienie grzbietu od brązowego do ciemnego
oliw- kowoszarego, podobnie jak i płetwa grzbietowa - lekko marmurkowaty. Boki
z żółtymi lub czerwonymi, najczęściej jasno obwiedzionymi punktami. Brzuch od
żółtawego do czerwonawego. Płetwy parzyste i płetwa odbytowa z biało-czarną
przednią krawędzią. Wzrost bardzo zróżnicowany, w zależności od charakteru
zamieszkiwanej wody. Osobniki 3-5-letnie mają 30-40 cm długości (przy ciężarze
0,5-1 kg), rzadko powyżej 45 cm. Wydłużone, w
starszym wieku wysoko wygrzbiecone ciało, o smukłym trzonie ogonowym. Starsze
samce mają dolną szczękę za kończoną zakrzywionym hakiem. Bardzo małe łuski,
200 wzdłuż linii bocznej. Na płytce lemiesza 6-8 długich, mocnych zębów, trzon
bezzębny. Bardzo głęboko wycięty otwór gębowy. Ponad 80 wyrostków pylorycznych.
Płetwa ogonowa głęboko wycięta. Grzbiet i boki oliwkowozielone, strona brzuszna
w kolorze od żółtawego do czerwonawego. Głowa, tułów i płetwa grzbietowa z
jasnymi, nieregularnymi plamami. Płetwy parzyste i odbytowa różowe z białą
przednią krawędzią. Długość 40-80 cm, maksymalnie 126 cm. Wydłużone, w
starszym wieku nieco wygrzbiecone ciało o smukłym trzonie ogonowym. Łuski
bardzo małe, 190-240 wzdłuż linii bocznej; 36-37 rzędów łusek pomiędzy płetwą
tłuszczową a linią boczną. Tylna krawędź płytki lemiesza ma od 3 do 7 zębów, na
trzonie 1-15 zębów w kilku rzędach. Na pierwszym łuku skrzelowym 18-30
wyrostków filtracyjnych. Grzbiet zielonoszary, zielononiebieski lub brązowy,
boki jaśniejsze z okrągłymi, jasnymi punktami. Brzuch białawy lub żółtawy, w
okresie tarła czerwony lub pomarańczowy. Płetwy parzyste, odbytowa z białą,
lśniącą przednią krawędzią. Młode ryby mają na ciele duże, poprzeczne plamy. U
ryby tej wyróżniane są trzy różne formy: karłowata głębinowa (Jezioro
Bodeńskie, jezioro Kónig-Dniepr-Bug) i karłowata przybrzeżna osiągająca 15-25
cm długości, typowa - osiągająca 25-40 cm, i drapieżna o długości 65-75 cm. Ciało
wygrzbiecone i ścieśnione w płaszczyznach bocznych. Pysk spiczasty, otwór
gębowy skierowany skośnie ku górze. Głowa mała o niemal prostym profilu czoła i
wysklepionym karku. Łuski małe, 66-73 wzdłuż linii. Płetwa grzbietowa wąska i
wysoka, z 11-12 promieniami. W płetwie odbytowej jest ich 39-46. Dolny płat płetwy
ogonowej wydłużony. Zęby gardłowe jednorzędowe, 5-5. Wierzch głowy oraz grzbiet
ciemne, z brązowym, zielonym lub niebieskim połyskiem. Boki jaśniejsze,
srebrzyście lśniące, wpadające w żółtawą lub czerwonawą tonację. Brzuch biały.
Płetwy nieparzyste białawe z ciemną krawędzią; parzyste żółtawe. Długość 20 do
30 cm, maksymalnie 45 cm. Ciało silnie
wygrzbiecone, bocznie ścieśnione. Otwór gębowy mały, końcowy. Łuski duże, 34-38
wzdłuż ciała, linia boczna zaznaczona tylko na pierwszych 5-6 łuskach. Płetwa
grzbietowa z 12-13, a odbytowa z 11-13 promieniami. Zęby gardłowe jednorzędowe,
5-5. U samic pojawia się w okresie tarła długie, rurkowate pokładełko. Grzbiet
zielonoszary, do czarniawego. Boki jaśniejsze, srebrzyście lśniące, z długą,
mieniącą się, zielononiebieską wstęgą. Strona brzuszna biała, różowo
połyskująca. W okresie tarła samiec przybiera szatę godową. Jego gardło, piersi
i przednia część brzucha stają się czerwone, grzbiet i tylna część ciała mienią
się niebieskawozielono. Długość 5-6 cm, maksymalnie 9 cm. Ciało krępe,
bardziej wygrzbiecone niż u strzebli potokowej. Końcowe położony, mały otwór
gębowy. Łuski małe, 70-80 wzdłuż linii bocznej, która w tylnej części ciała
jest kilkakrotnie przerywana. Płetwa grzbietowa ma 10, a odbytowa 9-10 promieni.
Zęby gardłowe dwurzędowe, 2.5-5/4/.2. Grzbiet w kolorze od ciemnoszarego do
ciemnobrązowego z zielonkawym, metalicznym połyskiem. Boki jaśniejsze,
żółtawosrebrzyste, lśniące, z małymi, nieregularnie rozrzuconymi
ciemnobrązowymi plamami. Brzuch białawy, w okresie tarła o czerwonawym połysku.
Długość 5-9 cm, maksymalnie 12 cm. Samice są nieco większe od samców. Ciało silnie
wyciągnięte, w przekroju prawie okrągłe, bocznie ścieśnione jedynie na trzonie
ogonowym. Otwór gębowy mały, końcowy. Łuski małe, 80-90 wzdłuż ciała. Linia
boczna jest najczęściej niepełna; przerywana, poczynając od środka ciała ku
tyłowi. W płetwach grzbietowej i odbytowej po 10 promieni. Zęby gardłowe
dwurzędowe, 2.5-5/4/.2. Ubarwienie ryb, zależnie od miejsca ich występowania
jest bardzo zmienne: grzbiet najczęściej zielonoszary; boki jaśniejsze,
srebrzyście lśniące, a często również z dużymi poprzecznymi (w formie opasek)
ciemnymi plamami i złociście lśniącą podłużną wstęgą; strona brzuszna biaława.
W okresie tarła samce są ciemniej ubarwione. Mają czerwony brzuch i jasną plamę
na pokrywach skrzelowych. Długość 7-10 cm, maksymalnie 14 cm (samce). Ciało okrągłe,
bocznie ścieśnione jedynie w partii trzonu ogonowego. Wąski, dolnie usytuowany
otwór gębowy ma na górnej wardze sześć wąsików, cztery z przodu i dwa w
kącikach warg. Brak fałdu podbródkowego. Przedni otwór nosowy rurkowaty i
długi. Brak kolca ocznego (patrz gatunki z rodzaju Cobitis). Małe, wysoko
umieszczone oczy. Przednia część czaszki mocno złączona z jej częścią tylną.
Łuski bardzo drobne i cienkie. Brak ich w przedniej części grzbietu i na
piersiach. Płetwa grzbietowa z 9-11, a odbytowa z 7-9 promieniami. Płetwa
ogonowa zaokrąglona, nieznacznie wcięta lub prosta. Zęby gardłowe jednorzędowe,
8(9,10)-(10,9)8. Ubarwienie grzbietu i boków szare do brązowawego. Strona
brzuszna biaława. Na płetwach grzbietowej i ogonowej rzędy ciemnych kropek.
Osobniki żyjące w nie zanieczyszczonych wodach często mają na bokach ciała
nieregularne, kropkowane wzory. Brak ich u ryb żyjących w brudnych wodach, a
także bytujących w większych, głębszych rzekach. Maksymalna długość ciała
wynosi 16 cm. Pęcherz pławny wszystkich ryb piskorzowatych odznacza się pewną
właściwością; składa się on mianowicie z dwóch, zamkniętych jedna w drugiej,
komór, przy czym ta zewnętrzna jest skostniała (u gatunków z rodzaju
Noemacheilus). Bardzo silnie
wydłużone, bocznie słabo ścieśnione ciało, o przesuniętej daleko ku tyłowi
płetwie grzbietowej. Brak płetwy tłuszczowej. Płetwy grzbietowa i odbytowa
ustawiona naprzeciw siebie. Płetwa ogonowa rozwidlona. Długa głowa, o pysku
uformowanym w kształcie kaczego dzioba. Szeroki otwór gębowy, szczęka dolna
wysunięta do przodu. Szczęki, łuki podniebienne oraz język są silnie uzębione,
na dolnej szczęce duże spiczaste kły. Wzdłuż ciała 110-130 małych łusek. Linia
boczna kilkakrotnie przerywana. Ubarwienie bardzo zmienne, co zależy od charakteru
zamieszkiwanej wody. Grzbiet brązowy lub zielonkawy, boki jaśniejsze z ciemnymi
poprzecznymi plamami. Na głowie podłużne smugi. Brzuch białawy do żółtawego.
Płetwy grzbietowa, ogonowa i odbytowa z nieregularnymi ciemnymi plamami.
Jednoroczne ryby, przebywające w silnie zarośniętych roślinnością przybrzeżnych
rejonach zbiornika są najczęściej jasnozielone. Samce osiągają maksymalnie
długość 100 cm, samice do 150 cm. Mogą żyć kilkanaście i więcej lat. Silnie
wyciągnięte, bezłuskie, pokryte śluzem ciało. Głowa szeroka, grzbieto-brzusznie
spłaszczona. Trzon ogonowy silnie ścieśniony w płaszczyznach bocznych. Otwór
gębowy duży, końcowy. Szczęki z gęstymi, szczotkowatymi, drobnymi zębami. Na
górnej szczęce 2 bardzo długie wąsy. Na spodniej stronie głowy 4 znacznie
krótsze wąsy. Linia boczna pełna. Płetwa grzbietowa bardzo mała, licząca 3-5,
odbytowa zaś 84-92 promieni. Jest ona bardzo długa i łączy się z płetwą
ogonową. Pierwszy promień płetwy piersiowej jest pogrubiony, spiczasty i na
tylnej krawędzi ma piłkowany grzebień. Pęcherz pławny otwarty. Grzbiet
niebieskawoczrniawy, brązowy lub zielonkawy. Boki jaśniejsze, ciemno
marmurkowate. Strona brzuszna brudnobiała z czerwonawym poblaskiem. Przeciętna
długość wynosi 100 do 200 cm, maksymalna 300 cm (150 kg). Według dawnych
przekazów sumy osiągały wiek ponad 100 lat. Pozostawmy to bez komentarza,
jednak pewnym jest, że ryba ta dożywa kilkudziesięciu
lat.
Ciało
wyciągnięte, bezłuskie, z tyłu bocznie ścieśnione. Głowa szeroka, spłaszczona.
Osiem wąsów: dwa długie (prawie tak długie jak głowa) na górnej szczęce, cztery
krótsze na spodniej stronie głowy, po jednym z tyłu otworów nosowych. Linia
boczna pełna. Płetwa grzbietowa z siedmioma promieniami; pierwszy jest
zgrubiały. W płetwie odbytowej od 21 do 24 promieni (u Ictalurus melas 16-22).
Pierwszy promień płetwy piersiowej na tylnej krawędzi silnie piłkowany (u
Ictalurus melas słabo piłkowany lub gładki). Pomiędzy płetwą grzbietową a
ogonową obecna płetwa tłuszczowa. Grzbiet ciemny, oliwkowobrązowy. Brzuch
białawy do żółtawego. Płetwa odbytowa z jasną śluzówką (u Ictalurus melas
czarna). Długość 20-30 cm, maksymalnie 45 cm. Wyciągnięte,
szczupakowate ciało o długim, spiczastym pysku i szerokim, końcowym otworze
gębowym. Szczęki nierówno uzębione (małe szczotkowate zęby, a między nimi duże
zęby chwytne). Wieczko skrzelowe z małym kolcem. Przedpokrywowa kość wieczka
skrzelowego ząbkowana. Rozstaw oczu odpowiada średnicy oka lub jest mniejszy.
Małe łuski grzebykowe, 80-97 wzdłuż linii bocznej. Policzki nagie lub tylko
częściowo pokryte łuskami. Dwie prawie jednakowej długości płetwy grzbietowe.
Pierwsza z 13-15 twardymi promianiami. W drugiej płetwie grzbietowej od 1 do 2
twardych promieni i 19-23 miękkich. Płetwa odbytowa z 2 twardymi i 11-13
miękkimi promieniami. Grzbiet ciemny zielonkawy do szarego. Boki jasne. U
młodych ryb z 8-10 ciemnymi poprzecznymi pręgami (u ryb starszych są słabiej
widoczne). Brzuch białawy. Na płetwach grzbietowych rzędy ciemnych punktów. Na
płetwie ogonowej małe, czarne plamy. Długość 40-70 cm, maksymalnie 130 cm. Ciało nieco
silniej wygrzbiecone niż u sandacza, o wypukłej linii brzucha. Szczęki z małymi
szczotkowatymi zębami i dużymi zębami chwytnymi. Kość przedpokrywowa wieczka
skrzelowego ząbkowana. Rozstaw oczu znacznie większy niż średnica oka. Małe
łuski grzebykowe (ktenoidalne), 75-88 wzdłuż linii bocznej. Wierzch głowy,
policzki i pokrywy skrzelowe znacznie silniej pokryte łuskami niż u sandacza.
Dwie płetwy grzbietowe. Pierwsza z 13-14 twardymi promieniami (kolcami), druga
z 2-3 promieniami twardymi i 10-11 promieniami miękkimi. Jest ona stosunkowo
krótka, lecz mimo to podobnej długości co druga płetwa grzbietowa. Ubarwienie
grzbietu ciemnoszare z zielonkawym połyskiem. Boki jaśniejsze, piaskowego
koloru, z szerokimi, ciemnymi, poprzecznymi pręgami. Brzuch białawy do
srebrzystego. Wszystkie płetwy przezroczyste, szare, na tylnej krawędzi
przedniej płetwy grzbietowej smoliście czarna plama. Długość 30 do 50 cm,
maksymalnie 62 cm. Ciało
śledziowate, zależnie od lokalnej rasy mniej lub bardziej wysmukłe. Głowa mała,
o spiczastym, często nawet wyciągniętym w kształcie nosa pysku. Łuski większe
niż u łososiowatych, linia boczna pełna. Wąsko wycięty otwór gębowy sięga do
przedniej krawędzi oka; w zależności od rasy ma on położenie końcowe bądź
dolne. Na pierwszym łuku skrzelowym 25-39 (najczęściej 30-34) długich, gęsto
osadzonych wyrostków filtracyjnych. Grzbiet niebieskawozielony do
ciemnozielonego. Boki i brzuch białe lub srebrzyście lśniące. W jeziorach
ubogich w pokarm występują karłowate formy osiągające długość 10-20 cm, średnia
długość wynosi 30-50 cm, maksymalnie około 60 cm. Smukłe,
śledziowate ciało o stosunkowo małej głowie i ostrym pysku. Łuski większe niż u
łososiowatych. Pełna linia boczna. Płetwa tłuszczowa pomiędzy płetwą grzbietową
i głęboko wciętą płetwą ogonową. Oczy duże. Wąsko wycięty otwór gębowy sięga
tylko do przedniej krawędzi oka i jest skierowany skośnie ku górze. Szczęka dolna
lekko wysunięta do przodu. Na pierwszym łuku skrzelowym 36-52 długich, gęsto
rozmieszczonych wyrostków filtracyjnych. Grzbiet ciemny, od niebieskawo do
zielonkawo lśniącego, boki i brzuch ubarwione srebrzyście. Płetwy z ciemną
krawędzią. Długość 15-30 cm, maksymalnie 45 cm (jezioro Ładoga). Ciało
śledziowate, u różnych lokalnych ras może być mniej lub bardziej wydłużone.
Głowa mała, pysk tępy, wydłużony w formie nosa. Łuski większe niż u
łososiowatych. Pełna linia boczna. Dolnie ułożony, wąsko wycięty otwór gębowy
sięga do przedniej krawędzi oka. Na pierwszym łuku skrzelowym 35-44
(najczęściej około 40) długich wyrostków filtracyjnych. Grzbiet szaroniebieski
do zielonooliwkowego, boki i brzuch srebrzyście ubarwione, niebieskawo i
czerwonawo połyskujące. Pysk (zwłaszcza u form o typowym, "nosowatym"
kształcie) w kolorze od ciemnoniebieskiego do czerwonawego. Długość 25-40 cm,
maksymalnie 50 cm. W regionie alpejskim do 32 cm. Daleko wysunięty,
tępo zakończony pysk o dolnym, poprzecznie ustawionym otworze gębowym. Warga
dolna zrogowaciała, z ostrą krawędzią. Łuski średniej wielkości, 55-62 wzdłuż
linii bocznej. W płetwie grzbietowej 12 promieni, w odbytowej zaś 13-14.
Otrzewna koloru czarnego (czarne wnętrze brzucha). Zęby gardłowe jednorzędowe,
nożowate, 7/6/-6. Grzbiet niebieskoszary do zielonoszarego, o jasnym
metalicznym połysku w okresie tarła. Płetwy piersiowe, brzuszne i odbytowa
żółtawoczerwone do fioletowych. Długość 25-40 cm, maksymalnie 50 cm. Niezwykle
wydłużone, bocznie ścieśnione ciało; krawędź brzucha nie jest piłkowana. Bardzo
szeroki, dolny otwór gębowy (sięga do tylnej krawędzi oka) o długiej spiczastej
górnej szczęce. Oczy bez powieki tłuszczowej. Brak linii bocznej. Płetwa
grzbietowa z 15-18 miękkimi promieniami; zaczyna się ona pośrodku odległości
pomiędzy końcem pyska a nasadę płetwy ogonowej. W płetwie odbytowej 20-26
promieni miękkich. Nasada płetw brzusznych wysunięta przed płetwą grzbietową.
Na nasadzie trzona ogonowego dwie duże łuski. Grzbiet zielononiebieski, strona
brzuszna srebrzysta. Wzdłuż boków biegnie długa, szaroniebieska, srebrzyście
lśniąca wstęga. Maksymalna długość 20 cm. Ciało
wyciągnięte, w przekroju owalne do lekko ścieśnionego w bocznych płaszczyznach.
Głowa okrągła z pokrywą łuskową. Krawędź brzucha z kolczastym, łuskowatym
kilem, ciągnącym się od głowy aż do płetwy ogonowej. Wieczko skrzelowe
nieprążkowane. Płetwa grzbietowa przesunięta nieco ku przodowi. Płetwy brzuszne
małe, położone dokładnie poniżej środka płetwy grzbietowej. Na dolnej części
pierwszego łuku skrzelowego znajdują się liczne (ponad 100) delikatne wyrostki
filtracyjne. Płetwa grzbietowa z 16-18 miękkimi promieniami, w płetwie
odbytowej jest ich 17-18. Ostatnie promienie płetw grzbietowej i odbytowej są
nieco wydłużone. Płetwa ogonowa głęboko, widlasto wcięta. Z każdej strony
podstawy trzonu ogonowego znajdują się 2 duże, przezroczyste łuski. Na krawędzi
wieczka skrzelowego wyraźna czarna plama. Ubarwienie ciała
czarniawozielononiebieskie. Boki srebrzyste, lśniące, z cienką złotą linią
biegnącą od środka, wychodzącą z delikatnej złotej plamy, umieszczonej z tyłu
pokryw skrzelowych. Po śmierci ryby plama ta bardzo szybko znika. Płetwy
piersiowe jasnożółte, z czarnymi punkcikami. Przeciętna długość ciała wynosi
20-25 cm, maksymalnie 30 cm. Wyciągnięte, w
przekroju owalne ciało o pitkowanej krawędzi brzucha. Duże, cienkie, lekko
odpadające łuski (głowa bez łusek). Występuje ich 30 wzdłuż środkowej linii
ciała. Wieczko skrzelowe promieniście bruzdowane, oczy z tłuszczowymi
powiekami. Szczęka dolna wysunięta. Brak linii bocznej. Płetwa grzbietowa
krótka i lekko przesunięta do przodu z 17-18 miękkimi promieniami. Jej początek
leży bliżej pyska niż nasady płetwy ogonowej. W płetwie odbytowej 17-18
promieni miękkich; dwa ostatnie są nieco wydłużone. Płetwa ogonowa głęboko,
widlasto wcięta. Nasada płetw brzusznych poniżej tylnej krawędzi płetwy
grzbietowej. Grzbiet zielonkawy lub niebieskawy, strona brzuszna srebrzysta.
Wzdłuż boków biegnie niebiesko połyskująca długa wstęga. Przeciętna długość
łowionych osobników wynosi 13-16 cm, maksymalna 30 cm. Wydłużone, w
przekroju owalne ciało z kilem na brzuchu (jednak bez łusek kilowych). Łuski
koliste, duże, cienkie, łatwo odpadające. Głowa bez łusek. Wieczko skrzelowe
gładkie. Na oczach prześwitujące powieki tłuszczowe. Szczęka dolna jest
wysunięta ku przodowi. Brak linii bocznej. Płetwa grzbietowa z 17-20
promieniami miękkimi; początek jej leży pośrodku odległości pomiędzy końcem
pyska a nasadą płetwy ogonowej. W płetwie odbytowej 16-18 miękkich promieni.
Płetwa ogonowa głęboko, widlasto wcięta. Nasada płetw brzusznych umieszczona z
tyłu, poniżej początku nasady płetwy grzbietowej. Grzbiet ciemnoszary lub
ciemnozielony. Strona brzuszna srebrzysta. Długość rzadko przekracza 40 cm
(dożywa wieku 20-25 lat). Wydłużone, w
przekroju owalne ciało z wyraźnym kilem na brzuchu; łuski kila ostro załamane,
z końcem skierowanym ku tyłowi. Łuski koliste duże, cienkie, łatwo odpadające.
Głowa bezłuska. Wieczko skrzelowe gładkie. Oczy z wąskimi powiekami
tłuszczowymi. Szczęka dolna wysunięta. Brak linii bocznej (brak otworów linii
grzbietowej, jednak boczne organy czuciowe głowy są szczególnie dobrze
rozwinięte). Krótka, przesunięta do tyłu płetwa grzbietowa z 15-19 miękkimi
promieniami. Jej początek leży pośrodku odległości pomiędzy tylną krawędzią oka
a nasadą płetwy ogonowej. Płetwa odbytowa, z 17-23 miękkimi promieniami. Płetwa
ogonowa głęboko, widlasto wcięta. Nasada płetw brzusznych leży pod lub przed
początkiem nasady płetwy grzbietowej. Pęcherz pławny połączony jest przewodem
powietrznym z przednią częścią jelita; ma wąskie połączenie z "uchem
wewnętrznym" (u wszystkich śledziowatych). Grzbiet niebieskawy. Boki i
brzuch srebrzyście lśniące; długa żółtawobrązowawa smuga na bokach. Maksymalna
długość 16,5 cm (dożywa wieku 5-6 lat). Owalne,
asymetryczne. silnie wygrzbiecone, lecz przy tym bocznie niezwykle spłaszczone
ciało, o skierowanych ku górze oczach, umieszczonych tylko po jednej stronie.
Zwykle znajdują się one na prawej stronie, chociaż lokalnie spotyka się
populacje, w których do 30% osobników ma oczy z lewej strony ciała. Wąski otwór
gębowy (nie sięga poniżej oka). Strona, na której znajdują się oczy, jest
pigmentowana. Strona przeciwna ciała często w ogóle pozbawiona barwnika.
Pomiędzy oczami, przez tył głowy, aż po początek linii bocznej biegnie ostra,
pozbawiona łusek, kostna "listwa". Kość przedpokrywowa wieczka
skrzelowego z wolną krawędzią. Wzdłuż linii bocznej oraz podstawy płetwy
grzbietowej i odbytowej rozmieszczone są cierniste, skórne brodawki. Linia
boczna powyżej płetw piersiowych jest lekko wygięta. Płetwa grzbietowa z 49-71,
a odbytowa z 33-48 miękkimi promieniami. Brak twardych promieni. Płetwy
brzuszne położone gardłowo. Płetwa ogonowa wolna. Tułów pokryty bardzo małymi
łuskami. Ubarwienie strony ocznej zielonkawe lub brązowawe. Zwykle występują na
niej duże czarne oraz małe brązowe, jasnopomarańczowe lub żółte plamy, a
miejscami również brudnopomarańczowe kropki. Strona ślepa biaława, ciemno
"przykurzona". Przeciętna długość ciała 20-30 cm, maksymalnie 50 cm.
Łowione ryby mają zwykle wiek 5 lat i ciężar 0,5-1 kg. Dożywają maksymalnie
15-20 lat, osiągając wówczas masę 3 kg. Budowa
zewnętrzna: Smukłe, bocznie słabo ścieśnione, prześwitujące ciało. Głowa długa,
o ostro zakończonym pysku. Wzdłuż ciała 60-65 małych, delikatnych, łatwo
odpadających łusek. Linia boczna krótka, kończy się ponad płetwami piersiowymi.
Szeroko wycięty otwór gębowy sięga do tylnej krawędzi oka, szczęka dolna
wysunięta do przodu. Obydwie szczęki bardzo silnie uzębione. Średnica oka jest
mniejsza od długości pyska od półtora do dwóch i pół rażą. Nasada płetw
brzusznych znajduje się w linii pierwszych promieni płetwy grzbietowej. Grzbiet
zielonoszary, boki srebrzyście lśniące, brzuch białawy. W okresie tarła wzdłuż
boków ciała pojawia się długa, metalicznie lśniąca smuga. Na płetwie ogonowej
widoczna ciemna krawędź. Stynki żyjące w wodach słodkich osiągają długość od l0
do 15 cm, maksymalnie 20 cm; żyjące w morzu 15-18 cm. maksymalnie 30 cm. Ciało
wrzecionowate, bocznie nieco spłaszczone; łuski duże, srebrzyście lśniące,
łatwo odpadające (44 do 48 wzdłuż ciała). Górnie ustawiony, mały otwór gębowy;
spiczaste zakończenie szczęki dolnej wchodzi w płytkie zagłębienie szczęki
górnej. Niepełna linia boczna zaznaczona jest jedynie na 7-12 łuskach. Krawędź
brzucha pomiędzy płetwami brzusznymi a płetwą odbytową w formie kila. Zęby
gardłowe jedno- lub dwurzędowe, 5-4. Grzbiet od koloru brązowawego do
oliwkowego. Boki intensywnie srebrzyste z niebieskawym połyskiem, brzuch
białawy. Wzdłuż ciała biegnie długa niebieska smuga, szczególnie wyraźna na
trzonie ogonowym. Długość 6-9 cm, samice (maksymalnej długości do 12 cm) są
nieco większe od samców. Wyciągnięte,
nieco wygrzbie- cone, bocznie ścieśnione ciało, o szerokiej, spiczasto
kończącej się głowie. Otwór gębowy górny, prawie pionowy, pozbawiony wąsów.
Oczy małe, leżące poniżej środkowej linii głowy. Strona brzuszna z kilem
biegnącym od wysokości szczelin skrzelowych do początku płetwy odbytowej. Łuski
małe, 110-124 wzdłuż linii bocznej. Płetwa grzbietowa z 11-15, a odbytowa z
14-17 promieniami. Początkowe 2-3 promienie lekko pogrubione. Zęby gardłowe
jednorzędowe, 4-4. Grzbiet ciemny. Boki i strona brzuszna u młodych ryb
(1-3-letnich) srebrzyście ubarwione; w starszym wieku są ołowianoszare.
Maksymalna długość 100 cm. Wyciągnięte, dość
wygrzbiecone, bocznie ścieśnione ciało. Głowa szeroka, spiczasta. Otwór gębowy
górny, skośnie skierowany ku górze. Brak wąsów. Oczy małe, nisko osadzone (o
wiele niżej niż u tołpygi białej). Na stronic brzusznej kil umieszczony
pomiędzy płetwami brzusznymi a płetwą odbytową. Łuski małe, 114 do 120 wzdłuż
linii bocznej. Płetwa grzbietowa z 10, a odbytowa z 15-17 promieniami. Pierwsze
trzy promienie są lekko pogrubione. Zęby gardłowe jednorzędowe, 4-4. Maksymalna
długość 195 cm. Wydłużone,
bocznie nieco spłaszczone ciało, wyższe u ryb starszych niż u młodszych. Między
płetwą grzbietową a ogonową występuje płetwa tłuszczowa. Łuski drobne; 110-120
wzdłuż linii bocznej, 14-19 (najczęściej 16) pomiędzy płetwą tłuszczową a linią
boczną (łącznie z leżącymi na niej łuskami). Głowa o tępo ściętym pysku, z
szeroko wyciętym otworem gębowym sięgającym tylnej krawędzi oka. Górne i dolne
wyrostki filtracyjne pierwszego łuku skrzelowego guzkowate, wyrostki środkowe
pałeczkowate. Płytka lemiesza z 4-6 zębami. Na jego trzonie z przodu
najczęściej pojedynczy, z tyłu zaś podwójny rząd prostych zębów. Ubarwienie
bardzo zmienne, zależnie od zasiedlanego zbiornika wodnego. Boki usiane różnej
wielkości nieregularnymi czarnymi plamami. Między nimi występują - zwłaszcza u
młodych ryb - kropki i pierścienie w kolorze od brązowego do czerwonawego.
Długość od 40 do 80 cm, maksymalnie do 140 cm. Ciało
masywniejsze niż u Salmo salar, głowa większa, trzon ogona krótszy, szerszy,
bardziej spłaszczony, nie dłuższy od płetwy odbytowej. Płetwa ogonowa prawie
prosta, bez wcięcia; 13-19 rzędów łusek pomiędzy płetwą tłuszczową a linią
boczną; 120-130 drobnych łusek wzdłuż linii bocznej. Na końcu szczęki dolnej
dojrzałych samic jest słabo zaznaczony hak, podobny do występującego u łososia
atlantyckiego. U samców jest on dużo większy. Ubarwienie zbliżone do ubarwienia
łososia, zmieniające się wraz z wiekiem. Młode ryby z czerwonymi kropkami i
ciemnymi poprzecznymi plamami, płetwa tłuszczowa czerwono obramowana (u łososia
czerwone obramowanie nigdy nie występuje!). Przy długości 10-20 cm rozpoczyna
się proces smoltyfikacji (młodzieńcze plamy znikają, ciało się wysrebrza). Po
jego zakończeniu młode ryby spływają do morza. Teraz troć ubarwiona jest jak
łosoś, jednak w odróżnieniu od niego ma rozsiane na głowie, bokach i grzbiecie
czarne, przypominające znak X plamy, które rozciągają się również poniżej linii
bocznej. Przy coraz dłuższym pobycie w morzu liczba plam na ciele zwiększa się.
Po 2-3 latach jest ich więcej, niektóre z nich zwiększają rozmiary i stają
sięjasnożółte, nieregularne. Obok nich pojawiają się na grzbiecie plamy
brązowoczerwone i czerwone. Ubarwienie grzbietu jest brudnoczerwonobrązowe,
boki są jaśniejsze, a brzuch srebrzysty. Długość do 100 cm. Podobna do troci
wędrownej Salmo trutta trutta. Płetwa grzbietowa z 13-14 promieniami. W płetwie
odbytowej jest ich 11-12. Wzdłuż linii bocznej od 112 do 122 łusek. Liczba
wyrostków filtracyjnych na pierwszym łuku skrzelowym wynosi od 16 do 21.
Ubarwienie bardzo zmienne. Niewiele się
różni od Salmo trutta labrax. Ma tylko smuklejszy trzon ogonowy. W płetwie
grzbietowej od 13 do 14 promieni, w odbytowej 11-13. Wzdłuż linii bocznej
112-122 drobnych łusek. Boki ciała z licznymi dużymi, czarnymi plamami w
kształcie litery X albo bez plam. Również płetwa grzbietowa i odbytowa z
rzędami plam. Forma ta bardzo podobna jest do łososia (Salmo salar) i jest
największym gatunkiem w rodzaju Salmo. Ciężar wynosić może do 51 kg. Niskie, silnie
wydłużone w przekroju, prawie okrągłe ciało o smukłym trzonie ogonowym. Łuski
bardzo drobne, 193-242 wzdłuż linii bocznej. pomiędzy płetwą tłuszczową a linią
boczną 27-30 (łącznie z łuskami leżącymi na linii). Długa, szczupakowata, mocno
spłaszczona głowa z silnie wyciętym pyskiem. sięgającym tylnej krawędzi oka. Na
pierwszym łuku skrzelowym 11-12 wyrostków filtracyjnych. Na tylnej krawędzi
płytki lemiesza 4-8 silnych hakowatych zębów, ustawionych w poprzecznym
rzędzie. Trzon lemiesza, również u młodych ryb, bez zębów. Grzbiet brązowawo-
lub zielonkawoszary, boki jaśniejsze, czerwonawe, miedziano połyskujące,
pokryte licznymi, małymi ciemnymi plamami, rozsianymi zarówno powyżej, jak i
poniżej linii bocznej. Na głowie okrągłe czarne plamy. Brzuch białawy. Młode
ryby mają ciemne, poprzeczne plamy. Długość od 80 do 130 cm, maksymalnie 160
cm. Wężowate ciało
pokryte śluzowatą skórą, w której bardzo głęboko osadzone są drobniutkie,
podłużnie owalne łuski. Płetwy grzbietowa, ogonowa i odbytowa połączone są ze
sobą i pozbawione twardych promieni. Nasada płetwy grzbietowej zaczyna się
daleko poza zakończeniem płetw piersiowych. Brak płetw brzusznych. Węgorz
żółty: grzbiet oliwkowobrązowy lub szarobrązowy. Strona brzuszna żółtawa.
Węgorz srebrzysty (po osiągnięciu dojrzałości płciowej): grzbiet ciemny,
szarozielony, boki i brzuch srebrzyste, o silnym połysku. Samce uzyskują
długość do 51 cm i ciężar 350 g, samice do 150 cm i 6 kg. Ciało
wygrzbiecone, ścieśnione w płaszczyznach bocznych. Krawędź brzucha, pomiędzy płetwami
brzusznymi a odbytową, w postaci kila. Początek nasady płetwy grzbietowej
wyraźnie przesunięty do tyłu w stosunku do nasady płetw brzusznych. Otwór
gębowy wąski, skośnie skierowany ku górze. Oczy złociście lśniące (znak
rozpoznawczy w stosunku do bardzo podobnej płoci). Duże koliste łuski, 40-43
wzdłuż linii bocznej. W płetwach piersiowych po 16-17 promieni, w grzbietowej
10-12, a płetwa odbytowa ma ich 12-14. Zęby gardłowe dwurzędowe, 3.5-5.3.
Grzbiet i wierzchnia część głowy zielonoszare do zielonobrązowych, boki
jaśniejsze, o mosiężnym połysku. Strona brzuszna ubarwiona srebrzyście. Płetwy
brzuszne, odbytowa i grzbietowa pomarańczowe do krwistoczerwonych, u nasady w
kolorze od brązowawego do szarego. Długość 20-30 cm, maksymalnie 45 cm.
płetwie grzbietowej 11, w odbytowej 22 - 26 promieni. Płetwy piersiowe nie
sięgają do nasady płetw brzusznych. Zęby gardłowe dwurzędowe, 1 (2,3). 5-5
(3.2) 1. Grzbiet zielonoszary do zielonoczarnego, boki
jaśniejsze. Strona brzuszna biaława do czerwonawej, srebrzyście lśniąca. Płetwy
ciemnoszare. Nasada płetw piersiowych i brzusznych czerwonawa. Długość ciała
20-30 cm, maksymalnie 35 cm i waga do 1 kg.
1. pełnołuskie (całkowicie pokryte łuskami),
2. lustrzenie (o ciele pokrytym nieregularnie rozrzuconymi, powiększonymi
łuskami),
3. lustrzenie rzędowe (z szeregiem dużych łusek biegnących wzdłuż linii
bocznej),
4. golce (całkowicie pozbawione łusek, lub z pojedynczymi łuskami osadzonymi w
bezpośrednim sąsiedztwie płetw).
Płetwa grzbietowa z 20-26 rozwidlającymi się promieniami. W płetwie odbytowej
jest ich 8-11, w brzusznej 9-11, piersiowej 16-17, w ogonowej zaś 19; wszystkie
u góry wyraźnie się rozwidlają. Ubarwienie jest zmienne. Grzbiet zazwyczaj
zielonobrązowy do zielonoczarniawego. Boki srebrzystobrązowawe, brzuch biały.
Płetwy zielonoszare z brązowawym odcieniem, nierzadko czerwonawe. Długość 25-75
cm, maksymalnie 120 cm. Osiąga wiek 40 lat.